ĐÁNH THỨC TIỀM NĂNG DU LỊCH XUÂN SƠN

Bài và ảnh: Đinh Tấn Quyền – VQG Xuân Sơn

Việt Nam là một trong những quốc gia có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú có tính đa dạng sinh học cao và nhiều hệ sinh thái điển hình. Tại các Vườn quốc gia, ngoài chức năng bảo tồn còn có tiềm năng rất lớn về phát triển du lịch nhất là loại hình du lịch sinh thái.

Trong những năm qua, Du lịch sinh thái đã và đang phát triển nhanh chóng ở các Vườn quốc gia trong cả nước và ngày càng thu hút được sự quan tâm nhiều đối tượng khách du lịch. Ngoài ý nghĩa góp phần bảo tồn thiên nhiên, bảo vệ đa dạng sinh học và văn hóa cộng đồng còn góp phần tăng thu nhập, tạo sinh kế, tạo thêm cơ hội việc làm cho cộng đồng dân cư ở địa phương đặc biệt là những người dân ở vùng sâu, vùng xa, nơi bảo tồn thiên nhiên và các cảnh quan hấp dẫn. Ngoài ra, du lịch sinh thái còn góp phần nâng cao dân trí và sức khỏe cộng đồng thông qua các hoạt động giáo dục môi trường, văn hóa lịch sử và nghỉ ngơi giải trí. Bên cạnh lợi ích về kinh tế, du lịch sinh thái, còn được xem là giải pháp hữu hiệu để bảo vệ môi trường sinh thái thông qua quá trình làm giảm tác động của người dân địa phương cũng như khách tham quan du lịch vào tài nguyên thiên nhiên trên địa bàn quản lý.

Vườn quốc gia Xuân Sơn có địa hình đa dạng, nhiều cảnh đẹp và có những đặc điểm tự nhiên hoang dã (rừng, hồ, núi, thung lũng...), cùng với cảnh quan thiên nhiên là lợi thế của Vườn quốc gia Xuân Sơn trong phát triển du lịch sinh thái, du lịch nghỉ dưỡng. Bên cạnh còn có cộng đồng các dân tộc hiện vẫn giữ được bản sắc văn hoá dân tộc. Mặt khác, nằm trong thế chân kiềng của tổng thể cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ Tam Đảo - Ba Vì - Xuân Sơn. Trong trục tâm linh của truyền thuyết lịch sử Quốc mẫu Lăng Thị Tiêu; Sơn Tinh - Thủy tinh; Vua Hùng, Gà chín cựa...đã tạo nên một Xuân Sơn kỹ vĩ và có nhiều lợi thế trong bảo tồn và phát triển bền vững. Vì vậy, nơi đây được nhận định là nhiều tiềm năng để phát triển du lịch nhất là loại hình du lịch sinh thái. Trong những năm gần đây, du lịch sinh thái tỉnh Phú Thọ nói chung và tại Vườn Quốc gia Xuân Sơn nói riêng đã có hướng phát triển, tuy nhiên hiệu quả mang lại từ du lịch chưa cao, khai thác tiềm năng phát triển du lịch ở đây vẫn còn đang ở mức độ tự phát, các sản phẩm dịch vụ du lịch chưa đáp ứng đúng, trúng nhu cầu của từng đối tượng khách tham quan. Vì vậy, cần có định hướng phát triển du lịch theo hướng bền vững.

Trong những năm gần đây, được sự quan tâm của các cấp, các ngành trong tỉnh đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp cho định hướng phát triển du lịch Phú Thọ nói chung và du lịch tại Vườn quốc gia Xuân Sơn nói riêng. Trong đó đã đầu tư xây dựng về cơ sở hạ tầng như dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật đi hang Na, thác lưng trời; nâng cấp cải tạo tuyến tỉnh lộ 316H vào Vườn quốc gia Xuân Sơn; Dự án đường giao thông kết nối phát triển du lịch đồi chè Long Cốc - Vườn quốc gia Xuân Sơn và một số công trình hạ tầng phục vụ du lịch khác….Công tác đào tạo hướng dẫn viên du lịch, tư vấn dịch vụ du lịch cho các hộ gia đình và cá nhân tham gia được triển khai thường xuyên; hoạt động xúc tiến, quảng bá hình ảnh, điểm đến thông qua các nền tảng mạng xã hội thu hút được số lượng lớn người theo dõi. Hiện nay, Vườn Quốc gia Xuân Sơn đón lượng lớn du khách đến tham quan, nghỉ dưỡng, bình quân hàng năm đạt từ 20.000 – 30.000 lượt người. Khách tham quan du lịch chủ yếu tập chung tại một số điểm du lịch có cảnh quan thiên nhiên đẹp như hang động, thác nước và hệ thống sông suối. Ngoài ra còn có một lượng lớn khách tham quan là học sinh, sinh viên các trường học tham quan kết hợp với giáo dục môi trường và tìm hiểu giá trị tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học.

Bên cạnh hoạt động du lịch sinh thái, trong Vườn quốc gia Xuân Sơn còn có hoạt động du lịch cộng đồng cũng đang có những tín hiệu khởi sắc và đây là xu thế mang lại hiệu quả trong phát triển du lịch sinh thái ngày nay. Người dân địa phương nhìn thấy được tính hiệu quả từ hoạt động dịch vụ du lịch nên đã tự đầu tư vốn tham gia xây dựng Mô hình du lịch cộng đồng, và nâng tổng số hộ tham gia mô hình đến nay là 15 hộ. Du lịch cộng đồng phát triển hiệu quả không chỉ cải thiện thu nhập của người dân, tăng nguồn thu kinh tế cho địa phương, tạo được nhiều việc làm; nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân địa phương; góp phần xóa đói giảm nghèo, giảm tải áp lực lên tài nguyên thiên nhiên.

Với những lợi thế về tài nguyên tự nhiên và tính đa dạng sinh học của Vườn Quốc gia Xuân Sơn như vậy. Tuy nhiên hiện nay chỉ có một số điểm du lịch nhỏ, lẻ chưa phát huy hết được tiềm năng, lợi thế để đáp ứng cho nhu cầu của khách du lịch tới Vườn Quốc gia. Hơn thế nữa tại các điểm du lịch này ngoài điểm nhấn là cảnh quan thiên nhiên thì các sản phẩm du lịch khác còn đơn điệu nên rất dễ gây cảm giác nhàm chán cho khách du lịch. Điều này đòi hỏi phải phát triển đa dạng hóa các loại hình du lịch tại các điểm du lịch để góp phần hấp dẫn khách du lịch nhiều. Hơn nữa, việc chưa thu phí tham quan du lịch đã ảnh hưởng lớn đến nguồn thu để tái đầu tư cho các hoạt động phát triển du lịch trong thời gian tới.

Để cụ thể hóa kế hoạch phát triển du lịch tại Vườn quốc gia Xuân Sơn theo hướng khai thác giá trị tài nguyên thiên nhiên, phát triển du lịch bền vững và có trách nhiệm với môi trường và với quan điểm của cá nhân tôi thì cần thiết xây dựng và triển khai “ Đề án phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí tại Vườn quốc gia Xuân Sơn” theo Phương án quản lý rừng bền vững giai đoạn 2023-2030 đã được phê duyệt. Từ đó sẽ tọa được cơ sở cho việc lập các dự án đầu tư, liên doanh liên kết đối với hoạt động kinh doanh dịch vụ du lịch trên địa bàn. Qua đó đạt được một số mục tiêu sau: Một là du lịch sinh thái không làm ảnh hưởng đến cảnh quan môi sinh; Hai là du lịch sinh thái phát triển tạo thêm việc làm và thu nhập cho người nông dân, góp phần làm giảm nghèo; Ba là du lịch sinh thái cũng góp phần gìn giữ đặc trưng văn hóa địa phương, giúp quảng bá hình ảnh của con người Phú Thọ đến với bạn bè trong nước và quốc tế. Bên cạnh đó là việc xây dựng và công nhận các điểm du lịch làm cơ sở để lập đề án thu phí tham quan đối với Vườn quốc gia Xuân Sơn, tạo được ngồn thu cho ngân sách nhà nước để tái đầu tư cho hoạt động du lịch và gắn với bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường.

Việc phát triển du lịch sinh thái tại Vườn quốc gia Xuân Sơn là nhằm giúp cho cộng đồng hiểu được giá trị và chung tay, góp sức bảo vệ tốt hơn nguồn tài nguyên thiên nhiên, nâng cao chất lượng cuộc sống của cộng đồng dân cư, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế địa phương và góp phần thực hiện mục tiêu du lịch xanh hướng tới phát triển có hiệu quả bền vững trong định hướng chung phát triển kinh tế xã hội tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2021-2030 và tầm nhìn đến năm 2050./.