Quyết định số 24/2012/QĐ-TTg - chính sách đầu tư phát triển rừng đặc

Vườn quốc gia Xuân Sơn nằm trên địa bàn huyện Tân Sơn tỉnh Phú Thọ với diện tích 15.048 ha thuộc địa phận xã Xuân Sơn và một phần các xã Xuân Đài, Kim Thượng, Tân Sơn, Đồng Sơn và Lai Đồng. Những năm trở lại đây thực hiện chính sách đầu tư phát triển rừng đặc dụng theo Quyết định số 24/2012/QĐ-TTg ngày 01/6/2012 của Thủ tướng Chính phủ, Vườn quốc gia Xuân Sơn đã triển khai giao khoán bảo vệ rừng tự nhiên theo định mức 100 nghìn đồng/ha và hỗ trợ 40 triệu đồng cho cộng đồng vùng đệm 29 thôn/bản thuộc vùng đệm của Vườn (trong đó gồm 9 thôn vùng đệm trong và 20 thôn vùng đệm ngoài).

Tính từ khi bắt đầu triển khai hỗ trợ là năm 2013 đến nay đã được 8 năm. Bảy năm là cả một chặng đường tuy không dài nhưng cũng đủ để đánh giá được hiệu quả của một chính sách mang lại. Với định mức hỗ trợ phát triển cộng đồng là 40 triệu đồng/thôn/năm, bảy năm qua Vườn quốc gia Xuân Sơn luôn xác định và đã triển khai các hạng mục phát triển cộng đồng theo hướng phù hợp với ý Đảng lòng dân, trong đó tập trung vào hỗ trợ vật liệu xây dựng các công trình công cộng và đầu tư nâng cao năng lực sản xuất. Và hiệu quả mang lại là không hề nhỏ, đã giúp nâng cao đời sống kinh tế - xã hội thông qua hỗ trợ phát triển kinh tế từ cây ăn quả có múi + cây rừng cho trên 300 hộ dân với tổng cộng trên 9.000 cây các loại, từ hỗ trợ con giống cho trên 800 hộ dân với tổng cộng trên 3.000 con giống các loại, làm mới trên 8.000m đường bê tông, đưa điện lưới về đến 02 thôn khó khăn và thắp sáng phục vụ đường thôn cho 12 thôn với tổng số trên 16.000 m. Bên cạnh đó còn xây mới và sửa chữa, mua sắm trang thiết bị nhà văn hóa cho trên 120 lượt thôn, mua sắm máy phục vụ sản xuất nông nghiệp cho 04 thôn, lắp đặt hệ thống nước sạch phục vụ sinh hoạt và hệ thống mương, ống dẫn nước vào đồng ruộng cho 13 thôn với tổng chiều dài lên đến trên 10.000m.

Song song với hiệu quả đó là một số thôn, xã đã vượt chỉ tiêu về thời gian trong phong trào xây dựng nông thôn mới, như thôn Vượng xã Xuân Đài, thôn Xuân 2 xã Kim Thượng, thôn Thính xã Tân Sơn… Thôn Vượng xã Xuân Đài với tổng số 137 hộ dân gồm 587 nhân khẩu trong đó chủ yếu là người dân tộc Mường chiếm 98 %, địa bàn thôn có một phần tiếp giáp với đất rừng tự nhiên của Vườn quốc gia Xuân Sơn nên thôn là một trong 29 thôn vùng đệm của Vườn được nhận hỗ trợ theo chính sách đầu tư phát triển rừng đặc dụng. Với sự hỗ trợ cả về công tác bảo vệ rừng tự nhiên và phát triển cộng đồng vùng đệm đã đóng góp cho thôn hoàn thành thêm 02 tiêu chí từ đó giúp thôn đạt 15/19 tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới vượt kế hoạch UBND xã đề ra. Cụ thể như:

Với tiêu chí về cơ sở vật chất nhà văn hóa, thôn được hỗ trợ trang thiết bị, hệ thống thông tin tuyên truyền, vật liệu làm sân, mái, nền, xây tường bao, làm cổng, mái cổng, biển tên cổng và mở rộng nhà văn hóa nhờ đó hiệu quả mang lại là hết sức thiết thực tạo không gian nhà văn hóa đầy đủ phục vụ cho những sinh hoạt tập thể của cộng đồng như hội hè, các cuộc họp bàn, giao lưu, nâng cao được công tác tuyên truyền; giáo dục về chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước….

Với tiêu chí về giao thông, nhờ sự hỗ trợ vật liệu làm đường của Vườn quốc gia Xuân Sơn hai năm liền 2015 và 2016 cùng nguồn kinh phí đóng góp của bà con nhân dân trong thôn, hệ thống giao thông của thôn đã được cứng hóa 100% với hơn 2.200 m đường bê tông từ đó giúp thôn vượt kế hoạch về tiêu chí này so với chỉ tiêu của UBND xã đề ra 01 năm.

Bên cạnh đó hạng mục hỗ trợ phát triển trồng cây ăn quả có múi (Bưởi Diễn) năm 2016-2017 của Vườn quốc gia Xuân Sơn đã và đang giúp một số hộ trong thôn phát triển kinh tế theo một hướng đi mới. Tại thôn có tới 04 mô hình điểm về trồng Bưởi Diễn đang phát triển xanh tốt và đã cho quả được hai vụ, cũng đã có 2 trong số 4 hộ có thu nhập từ mô hình này, cụ thể là hộ gia đình ông Phùng Văn Vui được hỗ trợ trồng trên 40 cây Bưởi Diễn năm 2017 đến năm 2019 đã có một nửa số cây cho quả và trung bình là 40 quả/cây, thu được trên 12 triệu đồng… Những mô hình này thành công sẽ không chỉ giúp 04 hộ dân phát triển được kinh tế gia đình mà còn là mô hình điểm để nhiều hộ dân khác làm theo. Với kết quả đạt được này và kết hợp từ việc hỗ trợ công tác giao khoán bảo vệ rừng cho thôn Dụ sẽ giúp nâng cao đời sống kinh tế - xã hội cho bà con nhân dân thôn, làm thay đổi diện mạo thôn và đưa thôn sớm hoàn thành 19 tiêu chí của xây dựng nông thôn mới.

Nhìn lại những kết quả đã làm được có thể tính trên cả nước thì nó chỉ là một phần nhỏ như đối với 29 thôn/bản nó là rất lớn, nó tạo được sức lan tỏa tới cộng đồng dân cư của 29 thôn, của các thôn/xã khác trong huyện Tân Sơn và tỉnh Phú Thọ trong nâng cao ý thức bảo vệ rừng, từ đó giảm được sức ép vào rừng. Bằng chứng thiết thực nhất là 7 năm qua rừng Vườn quốc gia Xuân Sơn luôn được bảo vệ tốt, tính đến cuối năm 2020 độ che phủ rừng đã đạt trên 90%.

Tin, ảnh: Vũ Thị Hiệp – VQG Xuân Sơn